Gün geçtikçe güçlenen donanımlarla birlikte elde edilmeye başlanan yüksek FPS miktarları, bazı problemlerinde çıkmasına sebep oluyor. Bu problemlerin en büyüğü ise Ekran yırtılması dediğimiz olay. AMD ve Nvidia yüksek veya düşük FPS‘ler dolayısıyla oluşan bu görüntü bozulmalarına farklı teknolojilerle çözüm getirdiler.
Nvidia’nın Geliştirdiği G-Sync Teknoloji hakkında yazımıza bu linkten ulaşabiliriz.
Bu yazımızda AMD’nin geliştirmiş olduğu FreeSync Teknoloji Nedir? Ne işe yarar ve nasıl aktif edilir gibi soruların cevaplarını bulacaksınız.
FreeSync Nedir?
19 Mart 2015 Yılında yani bundan tam 10 yıl önce AMD tarafından geliştirilen FreeSync, Nvidia’nın G-Sync teknolojisine benzer şekilde sıvı kristal ekranlar (LCD) için uyarlanabilir bir senkronizasyon teknolojisidir. Monitörün içerik kare hızıyla senkronize olmaması nedeniyle oluşan ekran yırtılmasını ve giriş gecikmesini azaltmayı amaçlar. Bu teknolojiyi, kullanabilmek için AMD tarafından üretilmiş, uyumlu donanımlara ihtiyaç duyuluyor. Hem kullandığınız monitörün hem de kullandığınız ekran kartının FreeSync özelliğini desteklemesi gerek. FreeSync desteği yalnızca AMD marka ekran kartlarında bulunuyor. Monitörünüzün FreeSync desteğine sahip olup olmadığını da monitör özelliklerinden öğrenebilirsiniz.
FreeSync, oyunlarda gördüğümüz VSync özelliğinin yerini alması için AMD tarafından geliştirilen bir teknolojidir.
En kısa tabirle, oyunlarda oluşan ekran yırtılmalarını ortadan kaldıran bir özelliktir. Eğer bu kadar basit bir açıklama sizi tatmin etmiyorsa gelin daha ayrıntılı bir şekilde FreeSync teknolojisinin ne olduğuna birlikte bakalım. İlk olarak ekran yırtılmasının ne anlama geldiğine bakmak gerekir bu linkten Ekran Yırtılması‘nın ne olduğunu detaylı olarak inceleyebiliriz.
FreeSync özelliğinin kullanımda olduğu bir monitörde tazeleme hızı sabit (Statik) bir değer olmaktan çıkıp değişken (Dinamik) bir değere dönüşür. Yani monitörün tazeleme hızı 240Hz ise her saniye 240Hz olmak yerine sürekli olarak farklı bir tazeleme hız değerine sahip olur. Bu sayede ekran kartı monitörle iletişime geçerek monitörün tazeleme hız limitini aşmayacak kadar kareyi monitöre yollar.
İşin biraz daha teknik tarafını bakacak olursak ilk olarak AMD monitörlerde bulunan LFC (Low Framerate Compensation) özelliğini ve “FreeSync aralığı” değerinin ne anlama geldiğini bilmek gerekiyor. Çünkü bu iki terim birbiriyle uyum içinde çalışarak FreeSync teknolojisinin başarılı bir şekilde işlemesini sağlar.
LFC (Low Framerate Compensation) Nedir?
LFC (Düşük Kare Hızı Telafisi) Teknolojisi AMD FreeSync Premium bulunan monitörlerde vardır. FreeSync’i aktifleştirince o da aktif olur. Yani Monitörün değil FreeSync’in bir özelliğidir. 144Hz bir monitörde Fps’iniz eğer 144’ün altına düşerse anlık monitörün Hz’i de düşer. Varsayalım FPS‘iniz 100-150 arasında sürekli değişiyor. Hz de aynı şekilde fps ile birlikte anlık olarak değişir. Bu durumda Oyunu daha akıcı bir hale getirip yırtılmaları önlüyor.
FreeSync 2
AMD, 2017’Yılında FreeSync HDR olarak bilinen gelişmiş bir FreeSync sürümünü yayınladı. FreeSync 2 Bu standardı karşılayan monitörlerin HDR desteğine, düşük kare hızı telafi yeteneklerine (LFC), standart tanım aralığı (SDR) ile yüksek dinamik aralık (HDR) desteği arasında geçiş yapma yeteneğine sahip olması gerekir.
FreeSync ve FreeSync 2 cihazları arasındaki temel fark, ikinci teknolojiyle, kare hızı monitörün desteklenen aralığının altına düşerse, takılma ve yırtılmayı önlemek için düşük kare hızı telafisinin (LFC) otomatik olarak etkinleştirilmesidir.
FreeSync çıktığı ilk günden beri açık bir standart olduğundan FreeSync monitörleri satın alan kişiler, yerel G-Sync ekranları arayanlardan daha geniş bir seçeneğe sahiptir.
G-Sync ve FreeSync Karşılaştırması:
Bir monitör seçerken performans ve görüntü kalitesi en büyük önceliğinizse, G-Sync ve FreeSync ekipmanı hemen hemen her ihtiyaca uyacak özelliklerle gelir. İki standart arasındaki temel fark, giriş gecikmesi veya yırtılma seviyeleridir.
Düşük giriş gecikmesi istiyorsanız ve yırtılmayı dert etmiyorsanız, FreeSync standardı tam size göre. Öte yandan, yırtılma olmadan, yumuşak hareketler arıyorsanız ve küçük giriş gecikmeleriyle de bir sorununuz yoksa, G-Sync donanımlı monitörler daha iyi bir seçimdir.
Ortalama bir birey veya iş profesyoneli için G-Sync ve FreeSync, olağanüstü kalite sunar. Maliyet önemli değilse ve kesinlikle birinci sınıf grafik desteğine ihtiyacınız varsa, G-Sync şampiyondur.
FreeSync Aralığı Nedir?
FreeSync destekli monitörlerin değişken tazeleme hızının değişebildiği aralığı ifade eden bir terimdir. LFC (Low Framerate Compensation) Düşük Kare Hızı Telafisi ise oyun esnasında alınan FPS miktarı FreeSync aralığının altındaysa görüntüyü akıcı bir hale getirmek için devreye girerek aynı karenin bir saniyede iki kere gösterilmesini sağlayan bir özelliktir.. Örneğin 240 Hz bir monitörünüz varsa ve FPS 150 kareye kadar düşerse bu 150 kare, saniyede iki kere gösterilir.
Saniyede iki kere gösterilen 150 kare, toplamda 300 kare’nin gösterilmesine sebep oluyor. Görüntü de tam olarak bu şekilde daha akıcı hale getirilir. Her ne kadar gördüğümüz farklı kare sayısı 150 olsa da 300 kare görüldüğü zaman kareler arası yapılan geçiş insan gözüne daha pürüzsüz görünüyor.
FreeSync teknolojisini aktif etmek için gereken donanımlara sahipseniz yukarıdaki adımları uygulayarak kolayca bu teknolojiden faydalanabilirsiniz. FreeSync kullanımdayken oyunların grafik ayarları içinden VSync’i kapalı duruma getirmeniz gerekiyor. Çünkü VSync, FreeSync’e oranla daha ilkel bir çözüm olarak ekran kartının ürettiği FPS miktarını, monitörün tazeleme hızına sabitleyerek İnput Lag yani Giriş gecikmesine sebep oluyor.
